Wandel & struinroutes
Alemschepad 7 km
Het gebeurt niet zo vaak dat een dorp naar de overkant van de rivier verhuist. Toch is dat het geval geweest met het kleine rivierdorp Alem. Dit gebeurde door de loop van de Maas te verleggen.
Op 11 juni 1935 is het moment dat de bochtafsluiting van de Maas bij Alem tot stand komt.
Startpunt Eetcafe De Maas
1- Een stukje Brabant in gelderland
Alem lag vroeger in Brabant. Door middel van kanalisatie is er een meander van de Maas afgeneden waardoor Alem ten noorden van de maas kwam te liggen. Vanaf 1958 hoort het dorp officieel bij Gelderland. een lichte bourgondische inslag heeft het dorp weten te behouden. Op initiatief van een bewoner is oudheidskamer ’t Schuurke ingericht. een eindje verderop in de Sint Odradastraat. Hier kunt u op zaterdag van 14 tot 17 uur of op afspraak historische meubels, ansichten en foto’s bekijken.
2- Odrada
Odrada was een beeldschone heilige jonkvrouw uit Balen, gelegen in het huidige Belgie, dochter van graaf Duras. Zij stond er om bekend dat zij zieke dieren kon genezen. Tijdens haar leven maakte ze de wens kenbaar dat na haar dood haar lichaam in een uitgeholde wilg gelegd diende te worden. Deze wilg moest op een kar worden gelegd die getrokken werd door ossen. Waar de kar haar lichaam zou brengen, daar wilde ze begraven worden. En zo kwam zij in Alem terecht. Haar vader liet ter nagedachtenis in Alem een kapittelkerk bouwen. Bij Sint Hubertuskerk in Alem is een tableau van Odrada ingemetseld in de kerkmuur.
3- Grafheuvel
Op de grafheuvel in Alem ligt het familiegraf van de gefortuneerde familie Jansen, rijk geworden van de steenfabriek. D’n berg, zoals de heuvel plaatselijk wordt genoemd, is toegankelijk voor publiek. Grafheuvels worden eerder geassocieerd met zandgronden. De gemeente Maasdriel vormt hierop een uitzondering en heeft twee zulke grafheuvels.
4- Maasheggen
Tussen de Sint Odradastraat en de Steeg ligt een uitgebreid stelsel van meidoornheggen als begrenzing van akkers en weilanden. Vroeger waren heggen gewoon in het rivierenland. Ze waren in gebruik als veekering en houtleverancier. Na de uitvinding van het prikkeldraad aan het einde van de 19de eeuw zijn de heggen in rap tempo verdwenen. Er zijn nog enkele restanten over zoals de meidoornheggen bij Alem. de verwaarloosde meidoornheggen in de uiterwaarden zijn rond 2003 flink terug genoeid en deels opnieuw aangeplant. Daardoor is een gaaf heggenreservaat ontstaan. Deze kilometerslange levensgemeenschap biedt beschutting en voedsel aan talloze dieren.
Zandslagenpad 9 km
Vanaf de jachthaven komt u via de Jan Klingenweg op het Zandslagenpad
1- Slingerbos
Achter de plek waar in de 19de eeuw kasteel Rossum heeft gestaan, ligt het Slingerbos.Het kasteel was waarschijnlijk een buitenverblijf van de familie van Rossum, met Maarten van Rossum als prominent familielid. Karakteristiek voor dit kleine bos zijn de majestuteuze bomen, waar verschillende soorten spechten zich thuis voelen, en de stinsenflora zoals holwortel, voorjaarsbloem en sneeuwklokje. Stinzenplanten zijn planten die in een regio alleen voorkomen op oude landgoederen, boerenhoven en pastorietuinen. Meestal ligt het natuurlijke verspreidingsgebied van deze planten zuidelijker.
2- Hurwenen
Hurwenen wordt in 1320 voor het eerst met de naam Har-winne, wat ‘laaggelegen zeer natte weide’betekent. In de tachtigjarige oorlog heeft het dorp sterk geleden. Rond 1600 was hier een slagveld van Spaanse en Staatse troepen. Alle woningenwerden plat gebrand en wie het overleefde vluchtte naar elders. Pas 40 jaar later durfde mensen zich hier weer te vestigen. De bedijkingbegon rond 1300. Het dorp heeft te maken gehad met zware overstromingen. Meerdere keren is de dijk opgehoogd. De laatste dijkverzwaring vond plaats na 1995 toen het dorp ( hopelijk ) voor het laatst bedreigd werd door hoogwater. Bewooners zijn toen geevacueerd. Dat de huizen dateren van vóór de dijkverzwaring, is te zien aan de voordeur die tegenwoordig ruim een meter onder dijkniveau ligt.
3- Molen Vento Vivimus
‘Wij leven van de wind”, zo heet deze korenmolen uit 1875. Het is een beltmolen: een windmolen op een heuvel. Doordat de molen niet meer gebruikt werd, raakte deze in verval. Daarbij is de molen in de tweede wereldoorlog beschadigd geraakt. Vanaf 1975 is in fases gewerkt aan de restauratie. tegenwoordig is een vrijwillege molenaar actief en maalt de molen mais voor veevoer. Op zaterdamiddagen is de molen geopend als de vlag uithangt.
4- ooievaarsdorp
Rossum is een ooievaarsdorp. ooievaars waren rond de jaren ’60 van de vorige eeuw bijna uitgestorven in Nederland. In 1989 is aan de burchtstraat een buitenstation ingericht, een beschermde plek waar ooievaars werden opgekweekt. het gaat inmiddels goed met de ooievaar. Er broeden weer honderden paartjes in Nederland. de vogels worden steeds minder afhankelijk van de buitenstations. De oplettende wandelaar kan onderweg tal van nesten zien in een electriciteitsmast. jonge ooievaarsvolgen hun instinct en trekken in het najaar weer weg naar Afrika. De verwende oudjes blijven. Goed gevoerd komen zij gemakkelijk de winter door.
5- Bijen
Dankzij de vele landsschapelementen, bloemrijke bermen en boomgaarden is dit gebied aantrekkelijk voor bijen. In deze boomgaard, waar u doorheen mag lopen, blijkt uit recent onderzoek dat hier z’on 90 verschillende soorten bijen leven. Een enkele keer per jaar spuit de teler de boomgaard wit met kalk om schimmelste weren: een methodedie ook in de biologische fruitteelt gebruikt wordt. Ook voor de honingbij is dit gebied geschikt. In de Bommelerwaard bloeit de imkerij. Veel bewoners uit Rossum en Hurwenen hebben de afgelopen jaren hoogstamfruitbomen aangeplant en dragen op die manier bij aan een geschikte leefomgeving voor bijen.
6- Zandslagen
De Zandslagen ( Zandlagen ) aan de H.C. de Jonghweg lopen bijna parallel aan deze weg, ter hoogte van de begraafplaats waar het Klompenpad langs loopt. Het zijn pleistocene zandopduikingen, waarop al in de ijzertijd en in de Romijnse tijd nederzettingen lagen. Van menselijke activiteit was al eerder sprake, getuige de vonst van vuurstenen pijlpuntjes. Op oude kaarten is de veldnaam ‘zandslagen’weer gegeven. ook is een boerderij hiernaar vernoemd.
7- De Rossumse overtuinen langs de Maasdijk
Deze tuinen zijn cultuurhistorisch van groot belang. Het zijn moestuinen en siertuinen en kleine boomgaarden die op het buitentalud van de Maasdijk zijn aangelegd. De percelen aan de binnenzijde en aan de buitenkant van de Maasdijk vormden oorspronkelijk één geheel, ze liggen in elkaars verlengde. In vroegere eeuwen waren overtuinen gewoon langs de rivier, vaak met een steiger of een aanlegplaats voor een bootje. Sinds het begin van de 20ste eeuw is dit niet meer toegestaan vanwege de stabiliteit van de dijk, tenzij een andere waterkering de banddijk in luwte houdt, zoals hier het geval is.
8- Fort Sint Andries
Rond 1600, tijdens de tachtigjarige oorlog, is Fort Sint-Andries gebouwd. Na vele jaren strijd verkeerde het fort in slechte staat. In 1815 is besloten om een nieuw fort te bouwen, iets ten westen van het vroegere fort. Meer informatie treft u ter plekke aan. Het fort is opengesteld.
Wandelen in de Piekenwaard Kerkdriel en Alem In samenwerking met Staatsbosbeheer is de Piekenwaard, aansluitend aan het wandelpad van Alem, toegankelijk gemaakt voor wandelaars. In het gebied zijn klaphekjes, stapovers, verwijsbordjes, een trap in de dijk, een raster aangelegd en zijn de parkeerplaatsen verbeterd. Let wel op de grazende koeien en paarden. De wandeling begint u of bij het voetbalveld in Alem of bij het gemaal aan de Maasbanddijk in Kerkdriel
Erg ludiek in de binnenstad van Zaltbommel zijn de spoken en spookjes die aan de dakgoten van diverse huizen hangen, zitten en liggen. In de vorm van onder andere dakapen, begijntjes, zieke spookjes, maar ook een spook dat de dakgoot uitfietst, een waalwachter, een brillenspook of een spookpaparazzo. Zij zijn te vinden aan zo’n dertigtal gevels in het centrum. De locaties zijn op kaart gezet en via een leuke stadswandeling te bezichtigen: Klik hier voor de route